Anayasa Mahkemesi (AYM), icra müdürlüğünce ihaleyle satılan aracın, çalıntı çıkması nedeniyle satın alan şahıstan bedel ödenmeden geri alınmasında mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran bir kişi, icra ile satışı yapılan aracı ihale yoluyla satın aldı. Muayene istasyonuna götürdüğünde şasi numarasında oynama olduğu ve aracı emniyete götürmesi gerektiği söylenen bireye polislerce aracın yepyeni şasi ve motor numaralarına nazaran 2012’de Diyarbakır’dan çalındığı belirtildi. Araç, burada yasal sahibine teslim edilmek üzere koruma altına alındı.

Bunun üzerine aracı satın alan kişi, uğradığı ziyanların tazmini için dava açtı. Mahallî mahkeme, davanın kabulüne karar vermesine karşın istinaf mahkemesi reddetti. Karar katılaşınca aracı satın alan kişi, Anayasa Mahkemesine ferdi müracaatta bulundu.

MÜLKİYET HAKKINI İHLAL

Başvuruyu kıymetlendiren Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 35. unsurunda garanti altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmetti.

DEVLETİN SORUMLULUĞU

AYM’nin kararında, icra müdürlüklerinde satılan aracın hukuksal ve maddi ayıptan ari olmasını sağlamanın devletin müspet yükümlülükleri ortasında bulunduğu belirtilerek, “Bir aracın trafik tescil kaydının yanlışsız tutulması ve bu kayda güvenerek hareket eden iyi niyetli bireylerin mülkiyet hakkının korunması, devletin müspet yükümlülüğünün gereğidir” denildi.

KÂFİ İNANÇ OLUŞTURULMALI

İhale öncesi icra müdürlüğü işçisince aracın niteliklerinin tespiti ve bunların satış şartnamesinde gösterilmesi tarafında ihaleye katılanların haklı beklenti içinde oldukları kaydedilen kararda, icra ve ihale süreçlerinde kâfi itimadın oluşturulması gerektiği vurgulandı.

Öte yandan aracın trafiğe tescili, muayenesi ve ihale etaplarında yer alan kamu vazifelilerinin kelam konusu usulsüzlüğü ortaya çıkarma yükümlülüğü ve ihalenin bu formda sonuçlanmasına mahzur olma imkanları bulunduğuna işaret edilen kararda, şu tespitlerde bulunuldu:

“Somut olayda idari mercilerin kullanışlı idari ve hukuksal enstrümanlarından yararlanamamaları nedeniyle müracaatçının ziyan görmesine mani olunamamıştır. Buna nazaran de olayda devlet yetkililerinin müracaatçının mülkiyet hakkını korumak için ellerinden geleni yapmadıkları ortaya çıkmakta ve yönetimin kontrol ve denetim yükümlülüğünü ihmal ettiği de anlaşılmaktadır.”

“ÖNLEM ÖLÇÜLÜ DEĞİL”

Araçta yapılan şasi numarası değişikliğinin fakat alanında uzman bireylerce anlaşılabilecek nitelikte olduğu ve satın alan müracaatçının maddi ziyana uğradığı belirtilen kararda, müracaatçının satın almasından evvelki hırsızlık olayı nedeniyle aracın koruma altına alınmasının ölçülü olmadığı kaydedildi.

NTV