Türkiye bir yandan yangınlarla çaba ederken öbür yandan Covid-19 salgını da devam ediyor. Olay sayıları 25 bin civarına yükselmiş iken aşılama sürüyor lakin toplum bağışıklığının sağlanması için şimdi kâfi aşılama oranına ulaşılamadı.
Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran Türkiye’de 18 yaş üstünde birinci doz aşılama oranı yüzde 67,02, ikinci doz aşılama oranı ise yüzde 45,91. Toplumsal bağışıklığa ulaşılabilmesi için bu oranın artırılması gerekiyor lakin toplumda birtakım insanlarda aşı tedirginliği ya da aksiliği kelam konusu.
Bakanlık ve Türk Tabipler Birliği (TTB) mümkün olduğunca çok sayıda şahsa aşı yapmaya çalıştığı esnada birtakım tıp hekimlerinin Covid-19 aşılarına karşı tarafta yaptığı açıklamaların ise kararsız bireyleri etkileyebildiği belirtiliyor.
BİLİM TERSLİĞİ YÜKSELEN AKIM
Uzmanlara nazaran son yıllarda yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada “bilim karşıtlığı” yükselen bir akım. Aşı zıtlığı da bunun bir modülü olarak görülüyor.
Ankara Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Berna Arda, DW Türkçe’ye değerlendirmesinde “bilim karşıtlığının” çeşitli alanlarda görülebildiğini, lakin tıp tabiplerinin bilim zıtlığının hem aldıkları eğitime hem de etik bedellere ters bir tavır olduğunu belirtiyor:
“Aşı zıddı olmak doktorlar açısından nitekim son derece sakıncalı bir durum. Neden? Zira doktorlar toplumu yönlendirebilecek, etkileyebilecek bireyler. Bu bağlamda da bir ölçü da kendi aldıkları eğitime tırnak içinde ihanet içinde olduklarını bile düşünmek mümkün.”
Aşı aykırısı hekimler genelde toplumsal medyada faal durumda ve aşılara dair bilimsel olmayan içerikteki bildirilerini milyonlar görebiliyor. Son günlerde Twitter üzere birtakım toplumsal medya organları ise bu durumun önüne geçmek için bu hekimlerin aşıyla ilgili gönderilerine ihtarlar koymaya başladı.
Tıp doktorları meslek etiği kurallarına muhalif davranışlarda bulundukları vakit, 6023 Sayılı Türk Tabipleri Birliği Maddesi’ne nazaran tabip odaları idare şuraları tarafından onur şuralarına sevk ediliyor.
Hekimlik meslek etiği kurallarının 11. unsuruna nazaran tabip, mesleğini uygularken insanları “yanıltıcı, paniğe düşürücü, yanlış yönlendirici” davranışlarda bulunamıyor.
Haziran ayında İstanbul’da düzenlenen bir aktiflikte Covid-19 aşısı zıddı iletiler verilmiş ve bir tabip da konuşma yapmıştı. Aşılara dair tezleri nedeniyle bu tabip hakkında İstanbul Tabip Odası soruşturma başlatmıştı.
20’DEN FAZLA TABİP HAKKINDA DİSİPLİN SÜRECİ
TTB’den edinilen bilgiye nazaran, şu ana kadar hakkında disiplin süreci başlatılan 20’den fazla hekim bulunmakta ve soruşturma süreci hala devam ediyor. Tabip olmayıp sıhhat çalışanı olan şahıslar için ise savcılıklara hata duyurusunda bulunuluyor. Bunların sayısının da 100 civarında olduğu belirtiliyor.
Onur şuraları tarafından incelenen belgelerde hekimlerin etik kuralları çiğnediğine karar verilirse yazılı ihtar, para cezası ya da 15 günden 6 aya kadar süreksiz meslekten men cezası çıkabiliyor.
TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut’a nazaran Covid aşısı zıddı tıp hekimlerini iki ana kümeye ayırmak mümkün. Bu tabiplerin birinci ve büyük kısmı uzmanlık alanları dışında konuşan ve tıptaki son gelişmeleri takip etmeyenler.
Bulut’a nazaran asıl tehlikeli olan kesim ise başkaları yani aşı aksiliğini maddi menfaat sağlamak için kullananlar. Bulut bu hususa şöyle açıklık getiriyor:
“Bunların bir kısmı alternatif tıp uygulayıcıları, bir kısmı ise kitap muharrir çizerleri. Kitapların satışından gelir elde etmeyi düşünüyor. Bir kısmı medyada tanınan olmak istiyor. Farklı ve muhalif bir fikir söyleyerek tanınan olmak gayesiyle, ismi medyada daha çok görünsün, muayenehanesine daha çok hasta gelsin üzere kanılarla bunu yapıyorlar.”
AŞI ZITLIĞININ TÜZEL BOYUTU
Aşılara yönelik bazen şahıslarda tedirginlik, kararsızlık ya da aykırılık olabiliyor lakin uzmanlara nazaran olağan bir kişinin aşı aykırılığı ile bir tıp hekiminin aşı aksiliği ortasında yalnızca etik açıdan değil tüzel açıdan da kıymetli fark var.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden tıp hukukçusu Doç. Dr. Sevtap Metin, hasta ile tabip ortasında bilgi açısından “asimetrik bir ilişki” bulunduğuna, çok teknik olan tıp bilgisine bunun eğitimini almamış bireylerin sahip olamayacağına işaret ederek, bu nedenle tıpta etik bedellerin çok kıymetli olduğunu aktarıyor.
Metin, “Sıradan insanın aşı aksiliği ile bir tabibin kamuoyuna yönelik aşı tersi beyanları ortasında kıymetli farklar var. Zira aşı olup olmama konusunda bir karar verme durumunda kalacak olan beşerler ve bu zıtlığı doktorun ağzından duyuyor oluşları haliyle kararları üzerinde tesir yapabiliyor” diyor.
“Akademik özgürlük” ya da “bilimsel kanıyı paylaşma” üzere münasebetler ile uzmanlığı olmayan ve ispata dayalı bilgilere dayanmayan telaffuzların kamuoyu ile paylaşılmasının yanlış yönlendirmeye sebep olabileceğini söyleyen Metin, bu nedenle türel açıdan yaptırıma tabi olduğunu tabir ediyor. Metin, “Hekimin tıp etiğinde önde gelen sorumluluğu ‘önce ziyan verme’ prensibinde karşılığını bulur” hatırlatmasında bulunuyor.
Bu ortada TTB’nin aşı tersi hekimlerle ilgili disiplin sürecinin önümüzdeki periyotta sonuçlanması bekleniyor.
NTV
