Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'ndeki nadide eserlere hassas koruma

2015’te ziyarete açılan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, insanlığın birinci çağlarından günümüze kadar uzanan serüvenini, tarihi eser, canlandırma ve imitasyonlarla ziyaretçilere görme imkanı sunuyor.

“Tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen Göbeklitepe ile kentin birçok noktasında devam eden hafriyatlarda çıkan eserler ile amazon bayanlarının resmedildiği eşsiz mozaikler, alanında uzman restoratörler tarafından titizlikle inceleniyor.

Müze bünyesindeki laboratuvarlarda hassas süreçlerden geçirilen eserler, gelecek jenerasyonlara ulaştırılması için itinayla müdafaa altına alınıyor.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Müdürü Celal Uludağ, kazılardan elde edilen ve müzede sergilenen yapıtların gelecek nesillere aktarılmasının kıymet arz ettiğini belirterek, bu kapsamda yapıtların laboratuvarda alanında uzman bireyler tarafından periyodik aralıklarla denetimlerinin yapıldığını söyledi.

Müze bünyesinde 3 laboratuvarın bulunduğunu, hafriyat çalışmalarında elde edilen yapıtların birinci olarak burada fotoğraflanarak belgelendirildiğini söz eden Uludağ, “Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi laboratuvarları hem ekipman olarak hem de işçi olarak kâfi donanıma sahiptir. Gelen eserler cinsine, niteliğine nazaran bu laboratuvarlarda onarıma tabi tutulmaktadır. Ayrıyeten bizim laboratuvar dışında da yerinde yaptığımız müdahaleler bulunmaktadır. Bilhassa arkeolojik hafriyat alanlarındaki müdahaleler çok kıymetlidir. Taşınmaz kültür varlığı niteliğinde olan mozaikler bu manada bilhassa yerde restorasyona-konservasyona, paklığa tabi tutulmaktadır. Bu yapıtların periyodik olarak gerekli bakımları yapılmaktadır” dedi.

Celal Uludağ, müzede misyon yapan alanında uzman restoratörlerin uygun tekniklerle yapıta hiçbir halde ziyan vermeden çalışma yaptığını aktararak, laboratuvar bünyesinde taş, pişmiş toprak, bronz, demir, gümüş, altın, kemik, cam üzere her türlü materyal kümesine restorasyon-konservasyon sürecini gerçekleştirdiklerini vurguladı.

Müze kompleksi içerisinde yer alan 5 bin metrekarelik alana sahip Haleplibahçe Mozaik Müzesi’nde savaşçı “amazon kadınları”na ilişkin dünyadaki birinci mozaik örneğinin yer aldığını ve bu alandaki yapıtların yerinde titizlikle korunduğunu anlatan Uludağ, “Burada Roma devrine tarihlenen bir saray yapısı var ve içerisinde de çeşitli mozaikler resmedilmiş. Bilhassa bu mozaiklerin üzerindeki mitolojiler, betimlemeler çok kıymetli. Bunlardan en kıymetlisi de amazon bayanlarının resmedilmiş olduğu mozaikler. Mozaik müzemiz daima restoratör arkadaşlarımız tarafından denetim ediliyor, bozulmalar, kirlenmeler, tozlanmalar hepsi müdahalelerle temizleniyor” dedi.

“Özellikle mozaikler üzerinde çok titizlikle çalışmamız gerekiyor, arkadaşlarımız süngerler ve yumuşak uçlu fırçalarla mozaik üzerindeki toz katmanını suyla alıyorlar” diyen Uludağ, “Tabii suyun mozaiklerin altına işlememesi çok kıymetli, bu noktada yeniden suyu süngerle emerek paklık çalışmalarını gerçekleştiriyorlar. Bu denetimler restoratörlerimiz tarafından rutin olarak gerçekleştiriliyor” diye konuştu.

Müzede misyonlu restoratör Ayşenur Çömlekçi ise kendilerine gelen yeni yahut müzedeki yapıtları birinci olarak fotoğraflayarak kayıt altına aldıklarını ve gerekli tutanak süreçlerini gerçekleştirdiklerini belirtti.

Yapıtın yapısına nazaran materyaller kullanarak süreçleri gerçekleştirdiklerini anlatan Çömlekçi, “Eserin cinsine nazaran pişmiş toprak olabilir, taş olabilir, bronz olabilir, gümüş olabilir ne üzere müdahale gerekiyorsa ona nazaran gereç ve alet kullanıp sürecimizi gerçekleştiriyoruz. Bu işte çok sabırlı olmamız gerekiyor zira yaptığımız bir müdahaleden ötürü dönüşü sıkıntı olan bir şeyle karşılaşabiliriz, o yüzden çok yavaş ve hassas davranıyoruz” diye konuştu.

“ESERE BİR ANNENİN BEBEĞİNE YAKLAŞTIĞI HASSASİYETLE YAKLAŞIYORUZ”

Restoratör Tanju Yıldırım da yüzeyinde bozulmalar olan toprak kaba gerçekleştirdiği müdahale etaplarını anlatarak, “Alkol, su karışımıyla yüzeydeki kalker ve sertleşmiş toprak katmanını öncelikle yumuşatıyoruz. Daha sonra mekanik olarak yüzeyden yumuşayan modülleri temizleyerek arındırıyoruz. Genelde kap üzerinde daha lokal paklığa gidiyoruz. Gayemiz asgarî müdahale azamî müdafaa. Hasebiyle yalnızca bozulmaya yönelik bölgelerde lokal olarak eserler üzerinde çalışmalarımızı yürütüyoruz” dedi.

Çalışmalarını kademe aşama ve denetimli bir formda gerçekleştirmek zorunda olduklarını tabir eden Yıldırım, “Elimizdeki eserler kırılgan olabildiği için biz de çok nazik bir halde yapıta yaklaşıp müdahalelerimizi gerçekleştiriyoruz. Gözden kaçabilecek en ufak bir ayrıntıda geri dönüşü olmayan yanlışlar olabilir. Bu nedenle biz de yapıta bir annenin bebeğine yaklaştığı hassasiyetle yaklaşıyoruz” dedi.

NTV

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’ndeki nadide eserlere hassas koruma

Benzer Haberler

İlginizi çekebilir

Biricik Suden’den ‘Erkeksi görünüyorsun’ eleştirilerine yanıt